Achtergrondinformatie

Calciumregulerende middelen worden zowel in de adjuvante/curatieve als palliatieve setting ingezet zowel binnen de oncologie als hematologie. Doel is preventie of behandeling botproblemen of ziekteverschijnselen door verhoogd calcium in het bloed, zoals uitdroging, nierfunctiestoornissen, neurologische stoornissen. De adviezen zijn afhankelijk van de nierfunctie en risico’s op kaakbotnecrose. Kaakbotnecrose is een ernstige, maar zeldzame complicatie, die vooral voorkomt bij patiënten met kaakimplantaten of een slecht gebit. Voor start van calciumregulerende middelen wordt altijd de nierfunctie beoordeeld en wordt de gebitssituatie en de risico’s van gebitssituatie op bijwerkingen calciumregulerende middelen besproken.

Er wordt onderscheid gemaakt in:

1. Tumorgeïnduceerde hypercalciëmie (TIH). Dit is van toepassing op hematologie en oncologie. 
   1. creatinineklaring >35 ml/min: Zoledroninezuur: eenmalige i.v. infusie in 15 min: 4 mg  in 100 ml calciumvrije infusievloeistof (NaCl 0,9% of glucose 5%).   
      Indicaties: alle hematologische en oncologische tumoren.
   2. bij creatinineklaring < 35 ml/min:  Hier is geen standaard advies te geven, maar beleid is afhankelijk van de ernst, symptomatisch zijn van de hypercalciëmie. Het geïndividualiseerde beleid kijkt ook naar ernst en de reden van de nierfunctiestoornis. Als er uitdrogingsverschijnselen zijn worden gebruikelijke infuusbehandelingen gegeven. Steroïden kunnen een rol spelen. De dosering van het calciumregulerende middel moet aangepast worden en bijvoorbeeld  30 mg APD in 500ml NaCl 0,9% is een mogelijkheid.
2. Preventie botcomplicaties:
   1. creatinineklaring >35 ml/min: Zoledroninezuur: elke 3–4 weken als i.v. infusie in 15 min: 4 mg Tevens dagelijks: oraal calcium 500 mg en vitamine D 800 IE.
      Indicatie: mammacarcinoom, prostaatcarcinoom met symptomatische botmetastasen. Bij mammacarcinoom na 9x giften over op chronisch 1x per 3 maanden
   2. creatinineklaring <35 ml/min: Denosumab s.c. 120 mg als enkelvoudige subcutane injectie, éénmaal per vier weken. Stoppen na? Tevens dagelijks: oraal calcium 500 mg en vitamine D 400 IE
      Indicaties: mammacarcinoom, prostaatcarcinoom.
      
   3. orale bifosfanaten: creatinineklaring > 10ml/min:  clodrininezuur.
      Indicaties:  mammacarcinoom  bij creatinineklaring 50–80 ml/min: max. 1600 mg/dag, bij creatinineklaring 30–50 ml/min: max. 1200 mg/dag, bij creatinineklaring < 30 ml/min: max. 800 mg/dag. Tablet 520 mg: bij creatinineklaring 10–30 ml/min de dosering halveren. Tevens dagelijks: oraal calcium 500 mg en actief vitamine D
   4. oraal: Bij creatinineklaring < 10ml/min: Hier zijn geen adviezen over te geven.

Standaardbehandeling hematologie

APD

Toelichting

In individuele ptn kan dit verlengd worden of herstart met dan vaak een dosering van 30 mg eens per 12 weken.

Standaardbehandelingen oncologie

Zoledroninezuur

Toelichting

creatinineklaring >35 ml/min: Zoledroninezuur: eenmalige i.v. infusie in 15 min: 4 mg in 100 ml calciumvrije infusievloeistof (NaCl 0,9% of glucose 5%).  

 APD

Toelichting

APD 90 mg in NaCl 0,9% 5000 mlin 2 uur, 1 infuus per 3-4 wkn.

Denosumab

Toelichting
creatinineklaring <35 ml/min Denosumab  s.c. 120 mg als enkelvoudige subcutane injectie, éénmaal per vier weken.  Stoppen na? Tevens dagelijks: oraal calcium 500 mg en actief vitamine D

Clodroninezuur

Toelichting
Clodroninezuur (Ostac®), 2dd 520 mg Bab): orale bifosfanaten: creatinineklaring > 10ml/min:  clodrininezuur: Indicaties:  mammacarcinoom. 
Bij creatinineklaring 50–80 ml/min: max. 1600 mg/dag.
Bij creatinineklaring 30–50 ml/min: max. 1200 mg/dag.
Bij creatinineklaring < 30 ml/min: max. 800 mg/dag. Tablet 520 mg.
Bij creatinineklaring 10–30 ml/min de dosering halveren. Tevens dagelijks: oraal calcium 500 mg en actief vitamine D.
Bij creatinineklaring < 10ml/min: niet gebruiken.

Calcium/ VitD3

Toelichting
Ondersteunend bij preventie botcomplicaties. Niet gebruiken bij tumor-geïnduceerde hypercalciëmie